Een terugblik: 2017 in 10 gesprekken

Hoeveel tijd besteed jij aan Open Overheid? Vanuit het Leer- en Expertisepunt (LEOO) zijn we er allemaal minstens vier dagen per week erg druk mee. We willen immers bijdragen aan een opener overheid door publieke professionals te ondersteunen en hun actie in beeld te brengen. Zo bouwen we met elkaar aan een community die van elkaar leert en opgedane kennis en expertise deelt. Dit doen we bijvoorbeeld door het voeren van vele gesprekken bij verschillende organisaties en het organiseren van en deelnemen aan bijeenkomsten. Voor de buitenwereld is niet altijd zichtbaar wie wij spreken en waar dat toe leidt. Daarom hier een terugblik op 2017 van Marieke Schenk, coördinator van het LEOO, in 10 gesprekken.

1. ECP Platform voor de Informatiesamenleving
Tijdens de evaluatie met de jury van de Stuiveling Open Data Award (SODA) werd gezocht naar een geschikt platform om dit jaar de tweede SODA uit te reiken. Het Jaarcongres ECP werd geopperd en unaniem een goed idee gevonden. Een verkennend gesprek met ECP leidde uiteindelijk tot een vruchtbare samenwerking: op 16 november presenteerden de finalisten hun toepassingen aan geïnteresseerden aan sta-tafels, vervolgens hielden ze korte pitches en als hoogtepunt werd de Consumentenbond met ‘Wat kost mijn zorg?’ tot winnaar gekozen. Bekijk hier een impressie van de dag.

2. Right to Challenge
In Utrecht sprak ik met pioniers op het gebied van Right to Challenge (RtC). Binnen de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht hebben zij hier de afgelopen jaren ervaring mee opgedaan, met betrokkenheid van het LEOO. Nu sprak ik hen om bij te praten. Het leverde onder andere op dat de trekkers van de community of practice Right to Challenge een zeer goed bezochte workshop gaven tijdens de Dag van de Lokale Democratie op 17 november. Ook zorgde het ervoor dat het LEOO aanwezig was bij een bijeenkomst van het RtC netwerk, en er verslag van deed.

3. MOOI (BZK)
In ons werk is het belang van de interne gesprekken binnen het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) niet te onderschatten: de activiteiten op het gebied van openbaarheid van bestuur, open data en Open Overheid zijn over verschillende afdelingen verdeeld. Om op de hoogte te blijven van elkaars werkzaamheden en deze op elkaar af te stemmen, vindt regelmatig overleg plaats. Bijvoorbeeld met het programma MOOI, dat staat voor Modernisering Openbaarmaking OverheidsInformatie, met wie we elke twee weken om tafel zitten.

4. Bureau Loonaangifteketen
Omdat Paul Suijkerbuijk verhinderd was, werd mij gevraagd een presentatie te houden over Open Overheid en open data tijdens een ketencafé van de Loonaangifteketen. Ik had er wel eens van gehoord, maar het zei me niet erg veel. En heel eerlijk? Ik vond het ook maar saai klinken. Dat ik me daarin vergist heb bleek al snel tijdens het voorgesprek met een van de adviseurs van het Bureau Loonaangifteketen. Ook de presentatie tijdens het ketencafé was enthousiasmerend, zowel voor de toehoorders als voor mijzelf. Die keten is behoorlijk boeiend!

5. Jurist AVG
Via verschillende wegen kregen we vragen over de ophanden zijnde implementatie van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in relatie tot Open Data. Welke gevolgen heeft dit bijvoorbeeld voor het beschikbaar stellen van Open Data? Werkt de AVG beperkend? We gingen te rade bij een jurist van BZK die expert is op dit terrein. Hij stelde ons gerust: omdat Open Data per definitie al geen persoonsgegevens bevatten, zijn de gevolgen van de AVG voor Open Data beperkt. We verzamelden vragen voor een Q&A pagina, die we in 2018 publiceren.

6. VNG en VNG Realisatie
Op uitnodiging van VNG gingen we langs bij collega’s van VNG en VNG Realisatie, om hen bij te praten over het nieuwe Actieplan Open Overheid, dat momenteel in de maak is. Naast hen informeren over de stand van zaken, haalden we ook diverse ideeën op voor het nieuwe actieplan. Van Open Data standaarden tot een traject voor cultuurverandering en een praktijkbeproeving met ‘open by design’ werken: aan ideeën geen gebrek. Ik ben benieuwd wat uiteindelijk echt in het nieuwe plan terecht zal komen.

7. Open State Foundation
Met de Open State Foundation (OSF) gingen we in gesprek over het als Open Data beschikbaar stellen van de locaties van stemlokalen. Bij de laatste Tweede Kamer verkiezingen heeft OSF deze verzameld en als Open Data beschikbaar gesteld. Inmiddels is in samenwerking met VNG Realisatie een project gestart om dit op te pakken en door gemeenten zelf te laten doen.

8. Stakeholderforum Actieplan Open Overheid
Voor het Multistakeholderforum van het Actieplan Open Overheid van start ging, waren er al de nodige gesprekken gevoerd. Er was namelijk vanuit maatschappelijke organisaties meer belangstelling om plaats te nemen, dan er plekken zijn. Een goed teken! Tijdens een conference call werd besproken dat verschillende organisaties in een ‘tandem constructie’ deelnemen. Hierdoor neemt toch een breed scala aan maatschappelijke organisaties plaats. Lees hier het verslag van het eerste stakeholderforum.

9. In gesprek met maatschappelijke organisaties
Op 7 september ging de consultatie voor het nieuwe Actieplan Open Overheid van start. De eerste consultatiebijeenkomst werd gehouden met maatschappelijke organisaties. Het LEOO organiseerde deze bijeenkomst die voorgezeten werd door BZK, en verzorgde het interactieve gedeelte waarin maatschappelijke organisaties konden aangeven wat zij belangrijk vinden.

10. Algemene Rekenkamer
Met de Algemene Rekenkamer vonden het afgelopen jaar meerdere gesprekken plaats. Het leidde er onder andere toe dat de lancering van de 2017 editie van de Stuiveling Open Data Award (SODA) werd gehouden tijdens de Accountability Hack in de Tweede Kamer op 9 juni. Voorafgaand daaraan vond een ander bijzonder gesprek plaats, met startup envoy Constantijn van Oranje, dat is terug te lezen en terug te kijken. Ook sprak hij voor de lancering van SODA2017 een videoboodschap in.