Tot begin 2013 heeft Nieuwegein het krachtenveld uitgebreid onderzocht. De gemeente heeft dit vastgelegd in de Ontwikkelstrategie Galecopperzoom. De kernopgave voor de gemeente is: hoe kunnen we de Galecopperzoom tijdelijk in gebruik geven aan ondernemers en andere partijen? De wens is om hiermee een bijdrage te genereren aan de financiële gezondheid van dit gebied, op weg naar de uiteindelijke bestemming. Recreatieve evenementen en opwekking van duurzame energie zijn enkele mogelijkheden. De gemeente Nieuwegein heeft de ontwikkelstrategie opgesteld na overleg met buurtbewoners, wijknetwerk Galecop, de Provincie Utrecht en de Kamer van Koophandel. De Nieuwegeinse ambtenaren hebben deze partijen ook later in het proces weer betrokken. Ze waren gevoelig voor veranderingen in het krachtenveld en bouwden telkens voort op de voorgaande contactmomenten.

“Stadsvarkens die als natuurlijke ploeg de Galecopperzoom opwaarderen … en recreatief betaalbaar golf voor iedereen”

Achtergrondinformatie

De Galecopperzoom is een gebied dat in afwachting is van stedelijke ontwikkeling. Want in de toekomst ondergaat de Galecopperzoom een gedaantewisseling. Provincie Utrecht en de gemeenten Utrecht, Houten en Nieuwegein stelden een visie op voor het gebied rondom de A12. Hierin staat beschreven dat de A12-zone in 2040 uitgegroeid is tot een “ontmoetingsplek, met ruimte voor evenementen, stedelijk wonen, arbeidsintensief werken, onderzoek en onderwijs”. Maar zo ver is het nog niet. Deze ontwikkeling is pas voorzien vanaf 2030. Voor de periode tot 2030 onderzoekt de gemeente Nieuwegein de mogelijkheid van tijdelijk ruimtegebruik; een pauzelandschap.

Medio en eind 2014 voert de gemeente contractonderhandelingen met vijf partijen die een stuk grond in de Galecopperzoom willen gebruiken. De gemeente stuurt op een goed resultaat voor beide partijen. Zij kiest daarvoor een contractvorm waarbij de ondernemers een omzetafhankelijke huur betalen. Zo neemt ze ook een deel van het ondernemersrisico.

“De gemeente probeerde zich in de rol van ondernemers in te leven en heldere verwachtingen te wekken”

Voorafgaand aan deze formele onderhandeling zijn er veel informele vragen en verkenningen geweest waarin de gemeente zocht naar passende voorwaarden en condities. De partijen tastten daarbij de grenzen af. Ze onderhandelden over creatieve contactvormen en de inrichtingskosten van het gebied, zoals het doortrekken van de rioleringen. De gemeente probeerde zich hier steeds in de rol van ondernemers in te leven en duidelijkheid te bieden. Veel ondernemersactiviteiten gaan pas na een flink aantal jaren geld opbrengen waardoor een tijdelijke vestiging nadelig is.

Achtergrondinformatie

• Stadsvarkens die als natuurlijke ploeg de Galecopperzoom opwaarderen;
• kinderen die leren biologische groente te verbouwen in eigen tuintjes;
• zonnepanelen voor en van de wijk waartussen stadsschapen kunnen grazen en die stadskippen bescherming bieden tegen roofvogels;
• recreatief betaalbaar golfen voor iedereen en een wielerbaan;
• laagdrempelige evenementen waaronder een barbecue van stadskip, stadsvarken en stadskoe, georganiseerd door werkelozen.

Deze duurzame ideeën spraken de jury het meest tot de verbeelding. De jury bestond uit een gemeentebestuurder, een creatieve en zakelijke ondernemer en een bewoner. De gemeente startte vervolgens de onderhandeling met de partijen die deze plannen wilden gaan uitvoeren.

Ook in de komende jaren zal diplomatie nodig zijn. Na de eerste groep van vijf ondernemers is er nog ruimte beschikbaar in de Galecopperzoom, dus de gemeente zoekt naar nieuwe groepen ondernemers; voor iedere stap het juiste moment. Het Energielab Galecopperzoom heeft de creatieve processtappen ondersteund.
Dit werd in opdracht van de gemeente Nieuwegein en Kamer van Koophandel Midden-Nederland uitgevoerd door de VIPbus. Deze VIPbus is als onafhankelijke partij verantwoordelijk voor de vormgeving/uitvoering van het Energielab. Deze partij werkte met dromen (de Galecopperdroom) en werkte daarmee aan de juiste inhoudelijke ideeën. Deze werden met concrete prototypes verder doorontwikkeld. De toon van het Energielab was telkens uitnodigend en dat past uitstekend bij – zoals de deskundigen het noemen – dit experiment in uitnodigingsplanologie.

“De toon was telkens uitnodigend.”

Achtergrondinformatie

Gedurende het hele traject heeft de gemeente gewerkt met het Energielab voor het pionieren met duurzame en creatieve energie. Om de ideeën te ontwikkelen zijn de initiatiefnemers op reis gegaan met het Energielab. Dit verhaal was voor iedereen te volgen via Facebook en de website van de gemeente (Open Contact!). De doelstelling van het Energielab is om gericht op de juiste toon en het juiste moment de juiste ideeën boven tafel te krijgen om de Galecopperzoom te ontwikkelen tot een aantrekkelijk gebied waar recreatie, educatie en duurzame energieopwekking samen gaan. Een plek die bruist en waar bewoners en ondernemers samenwerken, ontdekkingen doen en (leren) ondernemen. Het Energielab Galecopperzoom wordt in opdracht van de gemeente Nieuwegein en Kamer van Koophandel Midden-Nederland uitgevoerd. De VIPbus is als onafhankelijke partij verantwoordelijk voor de vormgeving/uitvoering.