Gastblog Bregje Thijssen: ‘Bouwen op Data’

Auteur: Bregje Thijssen (DisGover)

Het woningbouwvraagstuk is een ingewikkelde. Daarom zijn wij (zeven trainees van DisGover) aan de slag gegaan om hierover het gesprek te voeren met verschillende stakeholders en inwoners. Een gesprek over wonen is vaak emotioneel, want wonen is iets heel wezenlijks en we wonen allemaal. Data kan helpen om het vraagstuk meer feitelijk aan te vliegen. Tijdens deze gesprekken hebben we geprobeerd om relevante data inzichtelijk te maken en in te zetten in het gesprek. Doel van ons project is om op een innovatieve manier te participeren met inwoners en stakeholders, en deze gesprekken met relevante data te onderbouwen.

Uitkomsten vooronderzoek
Na een uitgebreid vooronderzoek trokken we een aantal conclusies: het woningbouwvraagstuk is complexer dan we in eerste instantie dachten en bovendien zijn er meer betrokkenen dan je op het eerste gezicht ziet.

Zo spraken we verschillende gemeenteambtenaren. Van grote gemeenten met een flinke binnenstedelijke bouwopgave zoals de gemeente Leiden, tot kleinere gemeenten die kampen met krimp en vergrijzing zoals de gemeente Midden-Delftland. De uitdagingen rondom wonen verschillen dus erg per gemeente. Daarnaast verschilt ook de “data-volwassenheid” van gemeenten enorm. Waar de gemeente Zaanstad verschillende data-analisten en -scientists in dienst heeft, welke prachtige data pakhuizen en dashboards ontwikkelen, heeft de gemeente Hilvarenbeek slechts één ambtenaar in dienst die 4 uur per week beschikbaar is om datagestuurd werken op poten te krijgen. Uiteraard is dit geheel afhankelijk van de grootte van de gemeente en van de prioriteiten van de Raad.

Wat we ook merkten is dat gemeenten ontzettend graag met inwoners in gesprek willen, maar vaak nog niet goed weten hoe. En waar participeren in het ene geval ontzettend waardevol is, kan het is het andere geval meer kapot maken dan je lief is. Want op het moment dat er eigenlijk geen ruimte is voor participatie (wanneer er al beslissingen genomen zijn, de kaders heel beperkend of het budget gewoon te klein) kun je beter niet participeren. Wanneer een inwoner participeert en daarna niks meer hoort, daalt het vertrouwen. En dat is heel logisch.

Participeren kun je leren
Wij wilden het goede voorbeeld geven. We organiseerden een aantal kleine evenementen met verschillende doelgroepen. En in plaats van dat vanuit de ivoren toren te doen (zoals het ministerie of het stadhuis) kwamen wij naar mensen toe. Uit deze evenementen haalden we input op voor ons grote eindevenement en concrete ideeën voor ons adviesrapport. Op het eindevenement brachten we iedereen die het gesprek wilde aangaan over het woning(bouw)vraagstuk bijeen. We spraken op een informele manier en aan de hand van concrete casussen met elkaar over wonen. Een raadslid kon zo eens door de bril van een inwoner naar het thema kijken. En een toezichthouder bekeek de mogelijkheden door de ogen van een projectontwikkelaar. Dit was heel verfrissend, want waar de meningen soms tegengesteld zijn, willen we uiteindelijk allemaal hetzelfde: fijn en betaalbaar wonen. En dat is voor iedereen anders, maar ons doel is gemeenschappelijk. De adviezen uit alle bijeenkomsten zijn gepresenteerd op de Open Overheid-bijeenkomst ‘’Bouwen op Data’’ en samengevoegd in een adviesrapport. En met enige trots kijk ik terug op wat we afgelopen half jaar bereikt en geleerd hebben.

Heb je een vraag of wil je doorpraten? Mail mij op b.thijssen@disgover.nl