Impressie van Proeverij Werkatelier Vakmanschap

Op 10 mei organiseerde het Leer- en Expertisepunt Open Overheid de bijeenkomst ‘Ambtelijk vakmanschap en Open Overheid in de energieke samenleving’. Tijdens deze bijeenkomst maakten deelnemers kennis met de werkateliers van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Karen Jonkers, een van de begeleiders van de werkateliers, geeft je in haar blog een impressie van het werkatelier op 10 mei:

Kijk daar komen ze binnen… Allemaal verschillend en allemaal uit andere hoeken van onze overheid en maatschappij. De meeste deelnemers komen van de ministeries: Veiligheid en Justitie (VenJ), Infrastructuur en Milieu (IenM), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Algemene Zaken (AZ). Maar ook zijn er ambtenaren van Rijkswaterstaat (RWS), Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), inspecteurs van VenJ, van de Gezondheidszorg en van Leefomgeving en Transport. En ambtenaren uit provincies en gemeenten, onderwijs en gezondheidszorg. Verrukkelijk zo’n bont gezelschap, dat zorgt voor mooie verhalen en voorbeelden!

Al deze ambtenaren krijgen tijdens het werkatelier de volgende opdracht: teken de kenmerken van een ambtenaar in de responsieve rol (zoals beschreven door de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur). Deze opdracht levert onherroepelijk voelsprieten, een groot hart, enorme oren en open armen op. Ook de andere rollen worden getekend door de deelnemers:

Dilemma’s responsieve rol
Als het gaat om de responsieve rol van de overheid, geven het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, het Praktijkteam Palliatieve Zorg en Ruimte voor de Rivieren voorbeelden van een geslaagde aanpak. Maar dilemma’s zijn er ook en die bespreken we met elkaar:

1. “Welke plek hebben de ambities van de overheid in de responsieve rol?” Natuurlijk heeft de overheid ambities! Ook in de responsieve rol, misschien juist wel. De overheid is zich bewust dat zij deze ambities zonder de maatschappij niet kan realiseren.
2. “Moet ik gaan zitten wachten tot een initiatief mij vindt?” Nee alsjeblieft niet, ken je ambitie en nodig daar de wereld op uit. Vraag wie je nog meer over dit onderwerp zou moeten spreken.
3. “Hoe beslis je wat je gaat doen? Mogelijk raken partijen teleurgesteld…” Dat klopt. Je kiest voor een kiem, aanpak of project van de ontwikkeling die je voor ogen hebt. En dat kan eerst een klein experiment zijn en later groter worden. En daarbij kun je niet iedereen tevreden houden. Verwachtingsmanagement is dus nuttig en noodzakelijk.
4. “Hoe ga je om met fouten?” Oei.. lastig punt. Kijk eens naar de audittool van de Provincie Zuid-Holland voor de responsieve aanpak: vitale netwerken.
5. “Hoe verantwoord je de tijd die je aan al die gesprekken besteed?” Hoe beter je het spel weet te spelen tussen de verantwoordingseisen en de contacten en het creatieve spel daarbuiten, hoe succesvoller je bent.
6. “Hoe kom je langs de usual suspects?” Vertegenwoordigers van organen geven zelden energie aan een initiatief omdat ze zelf niets willen. De mensen daarachter weten wat er leeft. In Google op jouw onderwerp zoeken helpt.

De vraag “wanneer schakel je van de netwerkende naar responsieve rol en weer terug?”, brengt meer nuance in het vizier:

1. Een rondje langs de velden hoort wellicht bij elk project in de eerste fase.
2. Als je behoefte hebt aan energie en innovatie in een project, dan zoek je naar mensen met dromen. Dat zijn niet altijd de mensen aan tafel.
3. De gevestigde orde is in staat om een experiment op te schalen. Resultaten van die experimenten kunnen dan maar beter wel goed zijn.

We hebben genoten van het geven van deze workshop. En de feedback gaf inspiratie, energie en bewustwording terug!

Door gastblogger Karen Jonkers
Crealist voor Van Vieren, karen@c-realist.nl, 06 30 414 918

Meer weten?
Lees ook het verslag van de bijeenkomst ‘Ambtelijk vakmanschap en Open Overheid in de energieke samenleving’.