“Open overheid is in mijn beleving cultuur en emotie”

Mijn naam is Renske Verstege en ik studeerde Sociologie aan de Universiteit van Utrecht. Momenteel ben ik bezig met mijn afstudeerstage en -onderzoek bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ik loop stage bij de afdeling Democratie, in het bijzonder bij het team Open Overheid. Tot aan de zomer doe ik onderzoek naar het vertrouwen van inwoners in de overheid; één van de drijfveren voor de beweging naar een open(er) overheid.

Dilemmalogica
Meer specifiek wil ik onderzoeken wat het effect is van één van de elf actiepunten uit het nationale Actieplan Open Overheid 2018-2020, namelijk ‘Project Dilemmalogica’. Het streven in deze is om dilemmalogica toe te passen in overheidscommunicatie richting inwoners: welke zienswijzen zijn er? Hoe kunnen deze worden geordend? En welke perspectieven kunnen hieraan worden verbonden? Overheidscommunicatie met de toepassing van dilemmalogica is wezenlijk anders dan de huidige communicatiestijl waarbij de focus ligt op de doelredenering. Dilemmalogica is juist gericht op het uitstellen van de doelredenering en het nadrukkelijk(er) communiceren over de maatschappelijke opgave.

Dilemmalogica is gebaseerd op procedurele rechtvaardigheid. In hoeverre de toepassing van elementen van deze vorm van rechtvaardigheid in overheidscommunicatie invloed heeft op het vertrouwen van inwoners in de overheid, ga ik dus onderzoeken. Dit wil ik gaan doen aan de hand van veldexperimenten bij een lokale overheidsorganisatie. De precieze context zal nog verder vorm krijgen.

Waarom Open Overheid?
Het thema open overheid spreekt me heel erg aan, omdat het volgens mij om veel meer gaat dan bijvoorbeeld het ontsluiten van overheidsinformatie in het kader van transparantie. Open overheid is in mijn beleving cultuur en emotie. Bovendien vind ik vertrouwen van inwoners in de overheid, als ook vertrouwen van de overheid in inwoners, een intrigerend onderwerp. Waar gaat het goed en waar schuurt het? Erg interessant om hier met onderzoek meer zicht op te krijgen. Persoonlijk draag ik graag bij aan het vertrouwen aan weerszijden. Beginnend bij het verkrijgen van inzicht, met als volgende stap een rijke verbinding van kennis en beleid betreffende open overheid.