Actieplan Open Overheid update 10

Elke acht weken publiceren we een blog waarin je de laatste stand van zaken voor alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan. Vandaag is het tijd voor Actieplan Open Overheid update 10.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

Om het hergebruik van overheidsdata te bevorderen is het nodig dat het aanbod aansluit op de wensen van hergebruikers. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M), Economische Zaken (EZ) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), voeren het Kadaster en het CBS een pilot uit die gericht is op het bevorderen van hergebruik van open data bij maatschappelijke vragen in  krimpregio’s. Centraal hierbij staan de vindbaarheid en bruikbaarheid van datasets, beschikbare en benodigde services en taakverdeling tussen publieke en private partijen. De eerste stap is gericht op het in kaart brengen van de behoeften, zodat in de daaropvolgende stap diensten ontwikkeld kunnen worden. De resultaten van de pilot worden begin 2018 opgeleverd.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

“Het wordt vaak gezegd: data is het nieuwe goud. En vanaf vandaag heeft u een gouden kans, als u iets met open data doet”. Met deze woorden opende Prins Constantijn van Oranje de nieuwe editie van de Stuiveling Open Data Award (SODA). Als ’Special Envoy’ bij Startup Delta riep hij in een videoboodschap tijdens de Accountability Hack op 9 juni jl. mensen op hun toepassingen met open data in te zenden. Deelname staat open voor iedereen die een toepassing heeft gemaakt waarbij open data van publieke organisaties gebruikt wordt, zoals een website, app of visualisatie. De winnaar ontvangt een geldbedrag van €20.000 voor de verdere investering in en doorontwikkeling van de toepassing. Meedoen kan tot en met 15 september via het deelnameformulier op SODA2017.nl. De uitreiking kun je alvast in je agenda zetten: die vindt plaats op 16 november tijdens het Jaarcongres ECP in de Fokkerterminal in Den Haag.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data in de provincie Groningen

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: provincie Groningen, de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

Route-to-PA is gestart met de ontwikkeling van GUIDE. Dit project levert naast online tools ook een handleiding op met tips and tricks voor overheden op om het hergebruik van open data te stimuleren. Eén van de onderdelen die aan bod komt in GUIDE, is het ontwikkelen van scenario’s. Een scenario bestaat uit een concreet maatschappelijk vraagstuk waar open data een bijdrage aan kan leveren.

Meerdere landen hebben het afgelopen jaar aan verschillende scenario’s gewerkt. In de provincie Groningen was dat aan gezondheidszorg en de circulaire economie. De gemeente Prato (Italië), een andere partner in het project, vroeg aan burgers waar in de stad behoefte is aan wifi hotspots. En Issy (Parijs) richt zich op het stimuleren van economische ontwikkeling.

In welke scenario’s is het gelukt om het hergebruik te stimuleren? Wat werkte goed, wat minder en waarom? Deze leerervaringen worden meegenomen in GUIDE.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

De voorbereiding van de evaluatie van actiepunt 4: openbaarmaking onderzoeksrapporten is gestart. In het najaar zal een extern bureau de stand van zaken en de resultaten in kaart brengen én het proces van de rijksbrede uitrol van de werkafspraken onderzoeken. De onderzoeksvragen zijn dan onder andere: in hoeverre zijn de dienstonderdelen van de rijksoverheid operationeel in het uitvoeren van de werkafspraken en per wanneer? Welke belemmeringen zijn er en hoe kunnen we die wegnemen? Hoe waarderen betrokken de aanpak waarbij maatwerk per departement mogelijk is?

De evaluatie begint in september met een gezamenlijke bijeenkomst van alle betrokken contactpersonen en projectleiders.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Om de kwaliteit van Open Spending Detaildata te verbeteren, zijn we in gesprek gegaan met verschillende overheden om samen te werken aan de verbeteringen. Van belang is daarbij dat er wederzijdse duidelijke afspraken worden gemaakt. Ondertussen hebben we OpenSpending.nl technisch verder verbeterd. De nieuwe Iv3-data voor de eerste kwartalen van 2017 zijn nu beschikbaar. Daarnaast werken we aan het toevoegen van de waterschappen en het automatisch updaten van de Iv3-data. Actuele Iv3-data is belangrijk voor Detaildata, omdat ze met elkaar samenhangen.

Verder is in de testomgeving van Open Spending nu de eerste financiële data op basis van de programma-hiërarchie succesvol toegevoegd. Binnenkort komen deze beschikbaar in de live-omgeving van OpenSpending.nl. De programma-indeling is de indeling die ook gebruikt wordt in de begrotingsboeken en jaarverslagen van de gemeenten. Deze indeling is zo inzichtelijker voor raadsleden, ambtenaren en journalisten die gebruik maken van deze P&C documenten.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

Met Open Raadsinformatie zetten we goede stappen in de richting van een standaard! Inmiddels is een concept-informatiemodel afgerond en dat door de leveranciers positief werd ontvangen. Zij kunnen de komende tijd nog inhoudelijk reageren op het informatiemodel. Dit leidt tot een standaard waarmee raadsinformatie als open data op een betrouwbare wijze vergelijkbaar wordt gemaakt tussen gemeenten en leveranciers. Hiermee worden zowel gemeenten, leveranciers en hergebruikers geholpen met het hergebruiken van raadsinformatie. Op dit moment is de informatie namelijk nog verschillend per gemeente en leverancier, waardoor hergebruikers maatwerk moeten uitvoeren om apps goed te laten functioneren.

Aanvullend zijn we momenteel bij KING bezig met het bevorderen van het hergebruik en het aanhaken van meerdere gemeenten in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018. Al deze zaken zullen in goed overleg met leveranciers, hergebruikers en belangrijke stakeholders, zoals griffiers, plaatsvinden.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Milieu. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

De eerste zes tranches van het werkatelier ‘Kunst van het Verbinden’ zijn afgerond. Naar aanleiding van de reacties en de ervaringen van deelnemers, worden regelmatig aanpassingen gedaan waardoor de inhoud (nog) beter aansluit bij de inhoud van het werk en de beleving van de medewerkers. Zo is er bijvoorbeeld een plenaire start ingericht, waarin het kader wordt geschetst en het gedachtegoed van de NSOB-rollen worden ingeleid en uitgelegd.

Ook wordt elk werkatelier voorbereid met een bijeenkomst met de leidinggevenden van de deelnemers van de betreffende tranche. Het gesprek over de verschillende overheidsrollen en wat specifiek de netwerkende en participatieve overheidsrol in je werk betekent, komt steeds meer op gang.

Om te zorgen dat het gesprek niet hierbij blijft, is de aanpak ‘Versterking Vakmanschap’ begin 2017 gestart. Binnen deze meerjarige aanpak worden meerdere activiteiten georganiseerd, gericht op het toepassen van de verschillende rollen en de netwerkende ambtenaar in het dagelijks werk. Voorbeelden hiervan zijn: organiseren van reflectie op het werk, opstellen van Body of Knowledge en Netwerk van Versnellers.  Tevens zal 10-15 beleidsdossiers gevolgd worden hoe het is als netwerkende ambtenaar om het werk uit te voeren. In deze dossiers wordt een leerproces ingericht dat moet leiden tot tastbare lessen.

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is niet het enige ministerie dat werkt aan vakmanschap. Via de werkgroepen Ambtelijk Vakmanschap en Interactief Beleid worden ervaringen uitgewisseld met andere ministeries.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Tijdens het landelijke PCMO-congres op 28 september aanstaande, vindt de volgende masterclass Informele Aanpak WOB-verzoeken plaats. Tijdens die masterclass wordt een nieuwe handreiking voor de toepassing van de informele aanpak bij Wob-verzoeken uitgereikt, die vanaf 28 september ook via de website kan worden gedownload. Meer informatie hierover is deze zomer te vinden op de website www.pcmo.nl.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

Een aantal highlights van het Leer- en Expertisepunt (LEOO) sinds 16 mei 2017:

1. Tijdens de Innovation Fair van het UN Public Service Forum in het World Forum op 23 juni jl. in Den Haag waren met het voltallige LEOO aanwezig om in onze stand ‘Open Government for Innovation’ aan de hand van voorbeelden te laten zien dat Open Overheid en innovatie hand in hand gaan.
2. Op onze website open-overheid.nl plaatsten we diverse content, waaronder meerdere gastblogs en een interview met Constantijn van Oranje over Open Data.
3. Ook gaven we verschillende workshops, onder meer tijdens de netwerkdag ‘Rijk aan Informatie’.
4. Inmiddels is bekend dat het jaarevent Open Overheid plaatsvindt tijdens de Dag van de Lokale Democratie op 17 november aanstaande. Het uitgebreide programma volgt nog, er zal in elk geval aandacht zijn voor Openspending en Open Raadsinformatie. Save the date!