Actieplan Open Overheid update 15

Elke acht weken publiceren we een bericht waarin je de laatste stand van zaken over alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan. Vandaag is het tijd voor Actieplan Open Overheid update 15.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

Vanuit BZK is actief bijgedragen aan de inhoudelijke doorontwikkeling van de Europese richtlijn voor hergebruik, de PSI-directive. In navolging van departementen en gemeenten zijn provincies en waterschappen gestart met het maken van ‘high value’ lijsten: overzichten van de belangrijkste datasets per bestuurslaag. Daarnaast is de afgelopen weken gewerkt aan een pilot van departementen in samenwerking met het CBS en Kadaster, gericht op het bevorderen van het hergebruik van specifieke open datasets.

Daarnaast is de periodieke update en kwaliteitscontrole uitgevoerd van de open data op het nationale register data.overheid.nl. Tot slot is data.overheid.nl gereed gemaakt voor gebruik van de nieuwste versie van de Europese metadatastandaard, DECAT 1.1. Met deze metadatastandaard kunnen datasets binnen de overheid worden uitgewisseld. Dankzij de nieuwste versie is het mogelijk om eventuele fouten in metadata sneller op te sporen en termen (woorden) die gebruikt worden in metadata zoveel mogelijk te standaardiseren.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Op 30 april jl. kwam de SODA jury voor de eerste keer dit jaar bij elkaar. Ze keken terug op de vorige editie en vooruit naar de nieuwe editie van de SODA. Dit leverde een aantal wijzigingen op ten opzichte van de vorige twee jaren, zo wordt het in de 2018 editie mogelijk om anderen te nomineren, naast het zelf doen van inzendingen. Ook is de samenstelling van de jury enigszins veranderd: Chris Sigaloff heeft afscheid genomen en Ramona de Jong van de Consumentenbond neemt als winnaar van SODA2017 plaats in de jury. Daarnaast is inmiddels bekend dat SODA2018 op 5 juli aanstaande van start gaat! Vanaf dat moment kunnen inzendingen worden gedaan.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

De laatste fase van het ROUTE-TO-PA-project was gericht op het bundelen van alle ervaringen van de verschillende deelnemende overheidsorganisaties uit diverse Europese landen. Dit deden we in GUIDE. GUIDE is een handleiding voor beleidsmedewerkers en andere geïnteresseerden die met open data en maatschappelijke vraagstukken aan de slag willen. ROUTE-TO-PA had als doel om met behulp van open data transparantie en democratische processen te bevorderen. De lessons learned betreffen zowel technische aspecten (het belang van de kwaliteit van data) als ook het belang van community building en het verkrijgen van steun vanuit de organisatie. GUIDE is – naast de online tools SPOD (Social Platform for Open Data Usage) en TET (Transparency Enhancing Toolset) die het gebruik van open data faciliteren – het derde product van het ROUTE-TO-PA project. Bekijk GUIDE hier.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

Het evaluatierapport van Berenschot wordt in het SGO besproken op woensdag 11 juli. De secretarissen-generaal spreken dan over de verdere implementatie van het actief openbaar maken van onderzoeksrapporten.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Bij Open State Foundation hebben we de conclusie getrokken dat de huidige werkwijze voor het ontsluiten van Open Spending Detaildata niet schaalbaar is. Het is voor deelnemende overheden (en voor ons) een arbeidsintensief en foutgevoelig proces. Dit leidt tot data die niet gestandaardiseerd is en nuttige context mist. Daarom bekijken we samen met CBS, Semansys en een aantal gemeenten hoe we Detaildata op een slimmere en gestructureerde manier kunnen ontsluiten zodat de schaalbaarheid en bruikbaarheid van de informatie toeneemt. Begin juli hebben we daar een kick-off voor bij het CBS om hier de mogelijkheden voor te bekijken.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

VNG Realisatie is momenteel bezig met een impactanalyse om verschillende scenario’s voor structureel beheer van de standaard en infrastructuur van Open Raadsinformatie te onderzoeken. Eind augustus wordt dit onderzoek – wat samen met KOOP uitgevoerd wordt – afgerond. Ondertussen zijn er enkele verbeteringen doorgevoerd in de Zoekmachine Open Raadsinformatie. En eind juni zullen de eerste provincies hun Stateninformatie naar verwachting als open data ontsluiten.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

In april 2018 is het laatste werkatelier ‘De kunst van het verbinden’ afgerond. Daarmee heeft ongeveer 90% van de beleidsambtenaren van IenW en een deel van de stafmedewerkers het werkatelier, waarin onder andere geoefend is met de verschillende overheidsrollen uit het NSOB-model, gevolgd.

In vervolg op het werkatelier en ter versterking en verdere internalisering van het gedachtegoed is begin 2017 de aanpak Versterking vakmanschap voor de energieke samenleving (VVES) gestart. Deze is ook in de vernieuwde IenW-inrichting voortgezet in 2018. Binnen deze meerjarige aanpak worden activiteiten georganiseerd, gericht op het toepassen van de verschillende rollen en de netwerkende ambtenaar in het dagelijks werk. Voorbeelden hiervan zijn: organiseren van reflectie in het werk, leren van afgeronde projecten in de vorm van een casestudy, CoP over het werken met ‘buiten’. Begin 2018 is binnen IenW ook gewerkt aan het ontwikkelen van een Project Start Up (PSU), waarin projectleiders vraaggestuurd en integraal worden geholpen met instrumenten als een stakeholder-analyse, participatie- en communicatieplan, governance-opzet, risicoanalyse, etc. Inmiddels zijn er vier PSU’s op beleidsdossiers uitgevoerd.

De kennis en ervaring die in de leertrajecten door het ministerie van IenW wordt opgedaan, wordt op diverse manieren Rijksbreed gedeeld.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

We ontvingen (nog) geen nieuwe update van deze actiehouder. Daarom plaatsen we opnieuw de vorige update (februari 2018):

Tijdens het eerst volgende landelijke Prettig Contact Met de Overheid congres in september wordt een masterclass Informele Aanpak WOB-verzoeken verzorgd. Vanaf eind maart kunt u zich via de website www.pcmo.nl inschrijven.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

Een aantal highlights van het Leer- en Expertisepunt (LEOO) sinds april dit jaar:

1. Op 28 mei hielden we in het auditorium van BZK een kennisbijeenkomst over de AVG in relatie tot Open Overheid. Hier vind je het verslag van deze bijeenkomst.
2. Op 13 juni kwam het Stakeholderforum van het nieuwe Actieplan Open Overheid weer bij elkaar, en 26 juni de huidige en nieuwe actiehouders tijdens een actiehoudersbijeenkomst. Het LEOO organiseerde deze bijeenkomsten en verzorgde de verslaglegging.
3. We publiceerde diverse content, waaronder een interview met Robert Jansen van UBR-Interim, over transparantie bij aanbestedingstrajecten en het reisverslag van de Open Gov Week.
4. Daarnaast is ook de video verschenen waarin vijf experts aan het woord komen over digitalisering en democratie.
5. Inmiddels hebben we de kick-off van het Pioniersnetwerk Open Overheid voor gemeenten aangekondigd. De kick-off vindt plaats op 18 september aanstaande, je kunt je nu aanmelden.