Actieplan Open Overheid update 4

Elke zes weken publiceren we een blog waarin je de laatste stand van zaken voor alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

De voortgangsbrief voor de Tweede Kamer is interdepartementaal afgestemd en inmiddels naar de Tweede Kamer verstuurd. De brief gaat in op de stand van zaken van de Nationale Open Data Agenda en biedt inzicht in de behaalde resultaten op de volgende onderdelen:

1. Inventarisatie en ontsluiting van datasets: dit is gericht op aantallen en prioritering van datasets. De resultaten van de tweede departementale inventarisatieronde worden met de toezending van de brief aan de Tweede Kamer bekend gemaakt en op data.overheid.nl gepubliceerd.
2. Monitoring van voortgang en kwaliteit: dit is gericht op de kwaliteit van data. De uitgangspunten voor actieve ontsluiting van overheidsdata worden geactualiseerd.
3. Ondersteuning bij ontsluiting, techniek en gebruik: hierin worden de maatregelen – bijvoorbeeld de instelling van de Stuiveling Open Data Award en een gebruikersplatform – genoemd om het hergebruik van open data te bevorderen.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Sinds eind mei is de website www.soda2016.nl live. Op de website is in eerste instantie algemene informatie te vinden over de Stuiveling Open Data Award (SODA). Op 21 juni vond de eerste jurybijeenkomst plaats om kennis te maken en om de jurycriteria en de wedstrijdvoorwaarden te bespreken. Wanneer de criteria en voorwaarden definitief zijn, wordt op de website het formulier geopend waarmee inzendingen kunnen worden gedaan. Op dat moment zullen we breed aandacht voor de award vragen, door middel van onder andere een persbericht, en de oproep doen om deel te nemen aan de wedstrijd. Tijdens de gebruikersbijeenkomst van data.overheid.nl op 10 juni jl. is de SODA alvast aan een grote groep potentiële inzenders gepresenteerd.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data in de provincie Groningen

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: provincie Groningen, de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

Bij de ROUTE-TO-PA meeting in Warschau is de opzet van de Groningse Population Decline Challenge gepresenteerd. Tijdens deze Challenge werkten stakeholders, medewerkers van de provincie Groningen en studenten vijf weken lang samen aan twee vraagstukken rondom leefbaarheid en krimp. Ze maakten daarbij gebruik van Open Data en door ROUTE-TO-PA ontwikkelde tools. Het eerste vraagstuk ging over gezondheidszorg en het tweede vraagstuk over de bio-based economy. De tools werden door de studenten gebruikt om een gezamenlijk rapport over het scenario te maken. Daarnaast leidde het gebruik van de tools door studenten tot diverse aanbevelingen om de tools te verbeteren. Deze opzet werd door de andere ROUTE-TO-PA partners als inspiratie gezien en gaat mogelijk ook in de andere landen plaatsvinden. Eind juni vindt in Groningen een evaluatiebijeenkomst plaats van de Challenge. Studenten presenteren dan hun resultaten en bespreken deze met de stakeholders en beleidsmedewerkers van de provincie Groningen.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

Veel informatie die bij wet openbaar mag zijn, is nog gesloten. In het vorige actieplan is daarom gestart met een aantal pilots. Tussen 1 oktober 2015 en 31 maart 2016 heeft de pilot met betrekking tot de openbaarmaking van onderzoeksrapporten een vervolg gekregen: de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Buitenlandse Zaken (BZ) en Financiën hebben afgelopen maanden in een eigen pilot een inventarisatie gemaakt van de onderzoeksrapporten (onder ARVODI) en deze inventarisatie benut om de mogelijkheden te verkennen om onderzoeksrapporten online te zetten. Op dit moment wordt de inventarisatie geëvalueerd. Los daarvan worden de mogelijkheden verkend om ook uitvoeringstoetsen beschikbaar te stellen. Zo werken we aan het beschikbaar stellen van informatie. Tegelijkertijd worden inzichten opgedaan over de mogelijkheden, de kosten en de grenzen van openbaarheid.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

De afgelopen weken raakten nieuwe provincies en gemeenten geïnteresseerd in Openspending detaildata. Hun detaildata publiceren we later dit jaar op de openspending.nl.

Daarnaast investeren we vooral in de kwaliteit van detaildata. Zo leggen we de laatste hand aan een API-toegang naar de detaildata. Dit maakt het hergebruik van de Openspending detaildata eenvoudiger. Deze API is ook één van de databronnen die hergebruikt wordt tijdens de Accountability Hack. Dit is een hackathon die Open State op 9 september bij de Algemene Rekenkamer organiseert. Het doel is om geldstromen en prestaties van de overheid in kaart te brengen. Daarnaast onderzoeken we of we detaildata kunnen verrijken met locatiegegevens.

Tot slot willen we de mogelijkheid bieden om detaildata in programma’s in te delen, naast de indeling in de Iv3-hierarchie. Deze indeling is bekend voor raadsleden en andere hergebruikers en komt overeen met de aan de raad aangeboden begrotingen en jaarverslagen.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

In het kader van de Digitale Agenda 2020 heeft Open State Foundation (OSF) de opdracht gekregen om de gemeente Utrecht te ondersteunen bij de verbreding van de toegankelijkheid en herbruikbaarheid van informatie in het raadsinformatiesysteem. De functionaliteit van de Open Raadsinformatie API en de Open Raadsinformatie Zoekmachine wordt uitgebreid, zodat ook op/in actoren, stemuitslagen, presentielijsten, classificatie van documenten en teksten van moties en amendementen kan worden gezocht. Dat resultaat wordt rond 1 juli opgeleverd aan de Digitale Agenda 2020 en kan dan met alle gemeenten worden gedeeld.

In het najaar werken we verder aan de ontwikkeling en implementatie van standaarden voor metadatering, hergebruik, beveiliging en publicatie. Een plan van aanpak, met experts van onder meer VNG/KING, BZK, Nationaal Archief en leveranciers, is in voorbereiding.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Milieu. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

1. De voorbereiding voor de leer- werkdagen die in het najaar van start gaan – gericht op alle ruim 800 medewerkers in het beleid – is in volle gang. Het bureau dat de leer- werkdagen organiseert is inmiddels geselecteerd. We zijn nu bezig met de precieze invulling van de inhoud van het leer- werktraject. Een belangrijk aspect daarbij is dat het niet alleen om het leren gaat, maar ook om experimenteren en oefenen. Dit gebeurt met elkaar, in grotere groepen van ongeveer 80 medewerkers, aan de hand van het eigen dossier.
2. We organiseerden op 26 mei een inspirerende lunchbijeenkomst over werken met de energieke samenleving. Hiervoor nodigden wij een belangrijke stakeholder in het klimaat/energiebeleid uit, namelijk Marjan Minnesma van Urgenda.
3. Er was een grote leer- werkdag over het omgaan met de Energieke Samenleving voor alle medewerkers in de bestuurskern bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Vanuit het Kenniscentrum PCMO worden voorbereidingen getroffen voor de jaarlijkse landelijke conferentie op 22 september in Den Haag. De informele aanpak van Wob-verzoeken vormt één van de thema’s waar tijdens de conferentie aandacht voor is. Tijdens een interactieve workshop kunnen starters kennismaken met de informele aanpak van Wob-verzoeken en wordt de onderlinge kennisuitwisseling met gevorderde pioniers gestimuleerd.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

De highlights van het Leer- en Expertisepunt Open Overheid van de afgelopen periode:

1. Wij publiceerden content om de zichtbaarheid van Open Overheid te vergroten, bijvoorbeeld:
   – De start van een blogserie met goede voorbeelden van Open Overheid;
   – Nieuwsberichten over de Wob en de WOO en de livegang van de website van de Stuiveling Open Data Award;
   – Diverse agenda items zoals de door ons mede georganiseerde Bootcamp Open Over Geld
2. Onze rol van kennismakelaar en ondersteuner van mede-overheden kwam sterk naar voren tijdens de eerste bijeenkomst van de actiehouders van het Actieplan Open Overheid. Verder waren wij medeorganisator van de bijeenkomst Open Data en Politiek en leverden bijdragen aan de leerkring Open Data voor gemeenten, de internationale bijeenkomst Digital and Open Government en de gebruikersgroep data.overheid.nl
3. We werkten samen met de provincie Zuid-Holland en vertegenwoordigers van mede-overheden aan een eerste benchmark Open Overheid. Na het proces van ‘hoor en wederhoor’ zullen we de uitkomsten bekend maken.