Actieplan Open Overheid update 5

Elke zes weken publiceren we een blog waarin je de laatste stand van zaken voor alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan. We merken dat in de rustigere zomerperiode niet voor elk actiepunt veel nieuws te melden valt, maar willen je evengoed hierbij toch de meest recente stand van zaken meegeven.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

De voortgangsbrief voor de Tweede Kamer is interdepartementaal afgestemd en inmiddels naar de Tweede Kamer verstuurd. De brief gaat in op de stand van zaken van de Nationale Open Data Agenda en biedt inzicht in de behaalde resultaten op de volgende onderdelen:

1. Inventarisatie en ontsluiting van datasets: dit is gericht op aantallen en prioritering van datasets. De resultaten van de tweede departementale inventarisatieronde worden met de toezending van de brief aan de Tweede Kamer bekend gemaakt en op data.overheid.nl gepubliceerd.
2. Monitoring van voortgang en kwaliteit: dit is gericht op de kwaliteit van data. De uitgangspunten voor actieve ontsluiting van overheidsdata worden geactualiseerd.
3. Ondersteuning bij ontsluiting, techniek en gebruik: hierin worden de maatregelen – bijvoorbeeld de instelling van de Stuiveling Open Data Award en een gebruikersplatform – genoemd om het hergebruik van open data te bevorderen.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Op 21 juni vond de eerste jurybijeenkomst plaats om kennis te maken en om de jurycriteria en de wedstrijdvoorwaarden te bespreken. Wanneer de criteria en voorwaarden definitief zijn, wordt op de website het formulier geopend waarmee inzendingen kunnen worden gedaan. Op dat moment zullen we breed aandacht voor de award vragen, door middel van onder andere een persbericht, en de oproep doen om deel te nemen aan de wedstrijd. Tijdens de gebruikersbijeenkomst van data.overheid.nl op 10 juni jl. is de SODA alvast aan een grote groep potentiële inzenders gepresenteerd.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data in de provincie Groningen

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: provincie Groningen, de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

Op 29 juni presenteerden studenten van de universiteit Utrecht twee onderzoeksrapporten, geproduceerd in de co-creation room van het ROUTE-TO- PA Platform, als resultaat van de Population Decline Challenge. Vijf weken werkten zij samen met stakeholders van burgerinitiatieven en de Provincie Groningen aan het vinden van oplossingen voor de vraagstukken zorg in Kloosterburen en de Circular Economy in het Westerkwartier. De studenten zijn op basis van Open Data analyse tot inzichten en oplossingen voor de twee vraagstukken gekomen. Tevens brachten de studenten in beeld waar zij tegen aanliepen bij het werken met Open Data, zoals het gebrek aan data. Maar ook waren datasets vaak te generiek en niet toepasbaar op de specifieke situatie, te onduidelijk doordat informatie ontbrak of te omvangrijk en daardoor lastig om mee te werken. Tot slot gaven de studenten op basis van hun ervaringen suggesties voor verbetering van het ROUTE-TO-PA platform waar het ROUTE-TO-PA design team mee aan de slag gaat.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

Veel informatie die bij wet openbaar mag zijn, is nog gesloten. In het vorige actieplan is daarom gestart met een aantal pilots. Tussen 1 oktober 2015 en 31 maart 2016 heeft de pilot met betrekking tot de openbaarmaking van onderzoeksrapporten een vervolg gekregen: de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Buitenlandse Zaken (BZ) en Financiën hebben afgelopen maanden in een eigen pilot een inventarisatie gemaakt van de onderzoeksrapporten (onder ARVODI) en deze inventarisatie benut om de mogelijkheden te verkennen om onderzoeksrapporten online te zetten. Op dit moment wordt de inventarisatie geëvalueerd. Los daarvan worden de mogelijkheden verkend om ook uitvoeringstoetsen beschikbaar te stellen. Zo werken we aan het beschikbaar stellen van informatie. Tegelijkertijd worden inzichten opgedaan over de mogelijkheden, de kosten en de grenzen van openbaarheid.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

De afgelopen weken zijn van overheden nieuwe kwartaalrapportages beschikbaar gekomen voor Openspending Detaildata. Daarnaast gaan we met de provincie Zuid-Holland aan de slag om hun Detaildata te ontsluiten. De eerste afspraken daarover staan deze maand gepland. Samen met Sebastiaan ter Burg zijn daarnaast drie personen geïnterviewd voor het promotiefilmpje Openspending Detaildata. Tot slot proberen we de koppeling met het project Open Raadsinformatie te maken door thema’s voor raadsdocumenten te laten overeenkomen met functies vanuit het Besluit, Begroting en Verantwoording. Zo wordt op Open Data vlak de brug geslecht tussen besluitvorming en financiën.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

Er zijn verdere verbeteringen doorgevoerd in het raadsinformatiesysteem en de werkwijze van de griffie van pilotgemeente Utrecht. De open raadsinformatie API is verrijkt met extra metadata; de zoekmachine kan nu ook zoeken op onder meer het individuele stemgedrag van raadsleden. Deze resultaten zijn opgeleverd met een handreiking voor andere gemeenten. Daarmee is de weg vrijgemaakt voor verdere praktijkbeproeving. Nu is er een leverancier (MSI) en een gemeente (Utrecht) in staat om open raadsinformatie van verhoogde kwaliteit aan te bieden. In de verdere praktijkbeproeving wordt het project uitgebreid naar nog twee leveranciers en naar meer gemeenten die open raadsinformatie op het hogere kwaliteitsniveau vrij gaan geven. Werkenderwijs wordt ook gewerkt aan verrijking van de standaard (Popolo) waaronder nu gewerkt wordt. Eind 2017 moeten alle gemeenten en alle leveranciers van raadsinformatiesystemen kunnen beschikken over de middelen om open raadsinformatie veelzijdig te ontsluiten en voor hergebruik beschikbaar te stellen.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Milieu. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

De voorbereiding voor de leer- werkdagen die in het najaar van start gaan – gericht op alle ruim 800 medewerkers in het beleid – is in volle gang. We zijn nu bezig met de precieze invulling van de inhoud van het leer- werktraject, dat in oktober van start zal gaan. Een belangrijk aspect daarbij is dat het niet alleen om het leren gaat, maar ook om experimenteren en oefenen. Dit gebeurt met elkaar, in grotere groepen van ongeveer 80 medewerkers, aan de hand van het eigen dossier.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Vanuit het Kenniscentrum PCMO worden voorbereidingen getroffen voor de jaarlijkse landelijke conferentie op 22 september in Den Haag. De informele aanpak van Wob-verzoeken vormt één van de thema’s waar tijdens de conferentie aandacht voor is. Tijdens een interactieve workshop kunnen starters kennismaken met de informele aanpak van Wob-verzoeken en wordt de onderlinge kennisuitwisseling met gevorderde pioniers gestimuleerd.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

De highlights van het Leer- en Expertisepunt Open Overheid van de afgelopen periode:

1. Wij publiceerden content om de zichtbaarheid van Open Overheid te vergroten, bijvoorbeeld:
   – De start van de reeks ‘Een open vraag over…’ met vragen en antwoorden op het gebied van Open Overheid, zoals Open Raadsinformatie;
   – Nieuwsberichten over de Wob en de WOO;
   – Interviews met Jeroen Sprenger en startup Bleeve.
2. Onze rol van kennismakelaar en ondersteuner van mede-overheden kwam sterk naar voren tijdens diverse één-op-één gesprekken, het beantwoorden van diverse vragen over de Wet hergebruik van overheidsinformatie en de Bootcamp Open Over Geld (BOOG).
3. We werkten samen met de provincie Zuid-Holland en vertegenwoordigers van mede-overheden aan een eerste Quick scan Open Overheid. Na het proces van ‘hoor en wederhoor’ zullen we de uitkomsten bekend maken.