Actieplan Open Overheid update 8

Elke acht weken publiceren we een blog waarin je de laatste stand van zaken voor alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan. Vandaag is het tijd voor actieplan Open Overheid update 8.

De actiehouders presenteerden zich tijdens Hoe Open? Festival op 12 december in TivoliVredenburg. Benieuwd hoe dat was? Bekijk dan de terugblik van het Hoe Open Festival.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

Met de Tweede Kamer spraken we af dat we voor de zomer rapporteren over de bij het Rijk en medeoverheden aanwezige data die via data.overheid.nl als Open Data wordt ontsloten. Om goed te kunnen rapporteren, zijn we met een inventarisatie gestart. Zo kunnen we de inventarisatie van vorig jaar actualiseren. Ook sturen we de resultaten van een onderzoek naar de kosten en baten van het beschikbaar stellen van Open Data naar de Tweede Kamer.

Op verzoek van BZK, deden het CBS en het Kadaster een voorstel voor de opzet van een dataknooppunt. Dit voorstel wordt de komende weken uitgewerkt en getoetst op draagvlak.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Op 12 december jl. presenteerden de zeven beste SODA2016 inzendingen zich tijdens het Hoe Open? Festival in TivoliVredenburg. Minister Plasterk reikte vervolgens de allereerste SODA uit aan de HuisScan van Bleeve, in aanwezigheid van Saskia J. Stuiveling (tot medio 2015 president van de Algemene Rekenkamer). Winnaar Bleeve was blij verrast en sprak direct een idee uit om de gewonnen 20.000 euro aan te besteden: “Het opnemen van open data over bomen in onze HuisScan, zodat we bij het berekenen van het rendement van zonnepanelen rekening kunnen houden met schaduwval.” Een innovatief idee dus! Op dit moment wordt een bijeenkomst gepland voor een evaluatie met de juryleden en om alvast vooruit te kijken naar de invulling van SODA2017.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data in de provincie Groningen

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: provincie Groningen, de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

Op basis van de leerervaringen van de Challenge van vorig jaar, organiseren we komende zomer ‘Code for Groningen’. Tijdens ‘Code for Groningen’ werken medewerkers van de Provincie Groningen, burgerinitiatieven en andere stakeholders samen om met Open Data bij te dragen aan het oplossen van verschillende maatschappelijke vraagstukken. Hier worden de ROUTE-TO-PA tools bij gebruikt.

Tijdens een bijeenkomst op 23 januari in het Provinciehuis, maakten beleidsmedewerkers leefbaarheid, Open Data specialisten en vertegenwoordigers van burgerinitiatieven al een eerste stap. Samen identificeerden zij vraagstukken over leefbaarheid. Ook analyseerden zij welke relevante data al beschikbaar is en bij welke organisatie. Tenslotte formuleerden zij hun gewenste uitkomst: welke impact willen we realiseren met Open Data? De komende maanden verzamelen zij relevante data en krijgt ‘Code for Groningen’ verder vorm.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

Op dinsdag 17 januari vond de eerste kennisbijeenkomst over actieve openbaarmaking van onderzoeksrapporten plaats. Projectleiders van alle departementen, zowel van de pilot-departementen als de departementen die gaan aansluiten op het actief openbaar maken van onderzoeksrapporteerder, spraken met elkaar over de uitgangspunten van de openbaarmaking en het organiseren van het werkproces. Zij spraken af om per deelonderwerp vervolgsessies te houden.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

De afsluiting van 2016 was voor Open State Foundation zeer positief. We werden namelijk twee keer genomineerd voor een prijs voor Open Spending. Tijdens de OGP Summit in Parijs wonnen we één van de OGP-Awards: de ‘Honarable Mention’ voor Europa. Die Award kregen we omdat we met ons initiatief een landelijk dekkende database hebben ontwikkeld, waar financiën van alle gemeenten, provincies en waterschappen in te vinden zijn. En op 12 december waren we één van de zeven finalisten van de eerste uitreiking van de Stuiveling Open Data Award.

Daarnaast praten we met verschillende gemeenten en provincies over hoe we invulling kunnen geven aan extra functionaliteiten voor Open Spending Detaildata. Denk hierbij aan geocodering, andere views en meer context voor de informatie. In 2017 willen we aan de slag met deze kwaliteitsverbeteringen.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

Het project Open Raadsinformatie – onderdeel van de gemeentelijke Digitale Agenda 2020 én het Actieplan Open Overheid – heeft als doel om gemeenten eind dit jaar te laten beschikken over een open standaard waaronder raadsinformatie als Open Data beschikbaar gesteld wordt. De informatiepositie van raadsleden, journalisten, onderzoekers, belangenorganisaties en inwoners wordt hiermee versterkt.

In het ‘doe’-spoor van dit project, begeleidt KING tien gemeenten met verschillende raadsinformatieleveranciers bij het ontsluiten van hun raadsinformatie als Open Data. Er is ook aandacht voor het ontsluiten van – bijvoorbeeld – stemuitslagen, presentielijsten en motieteksten. Deze praktijkbeproeving loopt tot en met april en beantwoordt de vraag of en hoe Open Raadsinformatie opgeschaald kan worden naar alle Nederlandse gemeenten.

Het ‘denk’-spoor zoekt, vanuit de praktijkbeproeving en met experts, naar een standaard waarlangs raadsinformatie op een veilige en betrouwbare wijze als Open Data beschikbaar gesteld kan worden.  Voor de begeleiding van het  ‘denk’-spoor wordt een Adviesgroep Open Raadsinformatie ingesteld.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Milieu. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

De eerste twee tranches van de werkateliers zijn afgerond en de derde is gestart. Na de eerste tranche voerden we een aantal wijzigingen door, waardoor de werkateliers nu beter aansluiten bij de beleving van beleidsmedewerkers. Bijvoorbeeld met de komst van een plenaire start van de werkateliers. Om te zorgen dat het niet bij de werkateliers blijft, zetten we het programma ‘versterking vakmanschap’ op.

Het ministerie van IenM is niet het enige ministerie dat werkt aan vakmanschap. Dit bleek wel tijdens de workshop op het Hoe Open? Festival en tijdens een werkgroep ambtelijke vakmanschap onder leiding van BZK. Via deze werkgroep worden ervaringen uitgewisseld met andere ministeries.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Dit voorjaar publiceren we nieuwe inspirerende voorbeelden van het toepassen van de informele aanpak bij de behandeling van Wob-verzoeken. Daarbij besteden we in het bijzonder aandacht aan de benodigde vaardigheden en procesinrichting. Daarnaast wordt aan de hand van de nieuwe voorbeelden nader ingegaan op de knelpunten, valkuilen en mogelijke oplossingen voor de praktijk.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

De highlights van het Leer- en Expertisepunt Open Overheid sinds 8 december:

1. Wij publiceerden content om de zichtbaarheid van Open Overheid te vergroten, bijvoorbeeld kennisinstrumenten zoals Open Overheid en Open Data in verkiezingsprogramma’s en blogs zoals de vijf lessen rond actiepunt ROUTE-TO-PA en het matchen van vraag en aanbod Open Data en interviews zoals die met beleidsmedewerker Tom Cordeweners (BZK) over actieve openbaarheid, hoogleraar Paul Frissen en Donovan Karamat Ali, de eerste informatiecommissaris van Nederland,
2. Wij voerden diverse één-op-één gesprekken, bijvoorbeeld met de Belastingdienst en waren (mede-)organisator van bijeenkomsten zoals een BZK managersbijeenkomst in Rotterdam. Heel veel gesprekken en bijeenkomsten clusterden zich rond het Hoe Open? Festival waar ook de feestelijke uitreiking van de Stuiveling Open Data Award (SODA) plaats vond. Het doel van het festival was het informeren, enthousiasmeren, leren en activeren voor een opener overheid. Wij kijken terug op een succesvol en sprankelend festival, zoals uit onze terugblik blijkt.