Actieplan Open Overheid update 9

Elke acht weken publiceren we een blog waarin je de laatste stand van zaken voor alle actiepunten vindt. De actiehouders die verantwoordelijk zijn voor de actiepunten leveren deze informatie aan. Vandaag is het tijd voor actieplan Open Overheid update 9.

Actiepunt 1: Nationale open data agenda

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries.

In het voorjaar is opnieuw de overheidsbrede Open Data inventarisatie uitgevoerd. De resultaten worden op data.overheid.nl gepubliceerd. Een aandachtspunt blijft de toename van het aanbod van datasets, met name de zogenaamde ‘high-value’ data. In dat kader is met VNG/KING een overzicht gemaakt van gemeentelijke datasets. Dit lijstje dient als inspiratiebron voor gemeenten, om zo met voorrang datasets te ontsluiten. Deze lijst is terug te vinden op data.overheid.nl.

Naast beschikbaarstelling is de verbetering van de datakwaliteit ook een belangrijk aandachtspunt. Het doel is om de toegankelijkheid en de gebruikswaarde van Open Data te vergroten. De dataknooppunten kunnen daarin een belangrijke rol gaan spelen. Een pilot helpt wellicht om de mogelijkheden hiervoor verder te verkennen. Binnenkort wordt duidelijk of hier voldoende draagvlak voor is.

Actiepunt 2: Stuiveling Open Data Award

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Tot ons verdriet hoorden we dat Saskia J. Stuiveling, voormalig president van de Algemene Rekenkamer op 20 april onverwacht is overleden. Saskia was warm pleitbezorger van open data en naamgever van de Stuiveling Open Data Award (SODA). Op 5 april kwamen we nog bij elkaar met de SODA jury en organisatie, waar Saskia zich vanuit haar adviesrol zoals altijd scherp, kritisch en gedreven toonde. De jury en organisatie van de SODA zetten het werk onverminderd voort om de doelen die Saskia voor ogen had te bereiken. Inmiddels is bekend dat de aanmeldingen voor SODA2017 van start gaan op 9 juni tijdens de Accountability Hack in de Tweede Kamer. Wil je daar bij zijn? Lees dan meer over deze bijeenkomst en meld je aan.

Actiepunt 3: ROUTE-TO-PA: Hergebruik van open data in de provincie Groningen

Actiehouder: Universiteit Utrecht, departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap. In samenwerking met: provincie Groningen, de gemeente Den Haag, het ministerie van BZK, Open Knowledge Foundation (Verenigd Koninkrijk) en diverse Europese universiteiten.

De afgelopen twee maanden vonden er diverse positieve ontwikkelingen plaats binnen het project. Zo is vorige maand de voortgang van het Europese ROUTE-TO-PA project als positief beoordeeld door Brusselse reviewers. Dit houdt in dat het project door mag gaan met haar activiteiten.

Op basis van de feedback van gebruikers, hebben de tools SPOD en TET een vernieuwde vormgeving en design gekregen. Dit maakt het voor gebruikers nog makkelijker om open data te analyseren en rondom open data met elkaar te discussiëren. Verder biedt SPOD ook de functionaliteit om online een dataset te creëren.

Last but not least, de Universiteit Utrecht zal naast het project in Groningen, ook een project opstarten met de gemeente Utrecht. Dit project is gericht op het hergebruik van open data voor Utrechtse maatschappelijke vraagstukken. De komende weken wordt samen met de gemeente gewerkt aan het formuleren van doelen en het uitwerken van scenario’s en activiteiten voor het komende half jaar.

Actiepunt 4: Actieve openbaarheid van informatie

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: alle ministeries en uitvoeringsorganisaties.

Donderdag 20 april vond de tweede kennisbijeenkomst plaats bij het ministerie van Financiën. De projectleiders van Financiën, I&M, V&J en BZK spraken daar aan de hand van casuïstiek over het toepassen van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) bij actieve openbaarmaking van onderzoeksrapporten. Ook het op grond van de Wob lakken van informatie kwam ter sprake, bijvoorbeeld van persoonsgegevens of vertrouwelijke bedrijfsgegevens.

In het overleg is afgesproken dat interne onderzoeksrapporten over het functioneren van de organisatie of medewerkers – denk  aan medewerkertevredenheidsonderzoeken (MTO’s) en ‘Gateway reviews’ – niet actief openbaar worden gemaakt en dat per geval de afweging gemaakt moet worden of een rapport wel of niet openbaar wordt gemaakt als er passages in ‘gelakt’ zijn.

Actiepunt 5: Open over geld: Openspending detaildata

Actiehouder: Open State Foundation (OSF). In samenwerking met: Provincies, Waterschappen, Gemeenten, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Interprovinciaal Overleg (IPO), Unie van Waterschappen (UVW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Voor Open Spending Detaildata gaan we, om context aan de detaildata toe te voegen, aan de slag met drie thematische pilots met lokale overheden. De thema’s van de pilots zijn ‘context’, ‘locaties’ en ‘indelingsweergave’. Deze thema’s komen voort uit een behoeftepeiling onder gemeenten. Hiermee verbeteren we de kwaliteit van de Detaildata, zodat deze voor raadsleden, journalisten en inwoners geschikter is voor hergebruik. In de pilots wordt ook gewerkt aan het standaardiseren van Detaildata.

Aan deze pilots doen minimaal drie lokale overheden mee. We maken op dit moment afspraken met de gemeente Utrecht als eerste deelnemer. Overige geïnteresseerde overheden kunnen zich aanmelden bij Tom Kunzler via tom@openstate.eu. Momenteel werken we aan het mogelijk maken van het wisselen van de indelingsweergave, zodat naast de Iv3-indeling vanuit de Besluit, Begroting en Verantwoording (BBV) het ook mogelijk wordt om de Detaildata te bekijken in de indeling van de programma’s die de gemeenten voor hun eigen communicatie gebruiken.

Actiepunt 6: Open over besluitvorming bij gemeenten: open raadsinformatie

Actiehouder: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In samenwerking met: de Open State Foundation, diverse gemeenten en het ministerie van BZK.

Er zijn belangrijke stappen gezet voor Open Raadsinformatie. Tijdens de Praktijkbeproeving zijn door KING tien nieuwe gemeenten toegevoegd aan de API en Zoekmachine. Ook zijn de eerste gemeenten die bij leverancier GemeenteOplossingen zitten toegevoegd. Hiermee is de raadsinformatie van Oss, Zoetermeer, Gouda, Noordoostpolder, Steenbergen, Overbetuwe, Doetinchem, Enschede, Medemblik en Goirle geschikt voor hergebruik. Een aantal van deze gemeenten heeft nu ook stemuitslagen, presentie van raadsleden en tekst-doorzoekbare moties en amendementen mogelijk gemaakt.

In april is er, op uitnodiging van KING, een bijeenkomst geweest waar tien leveranciers aanwezig waren van raadsinformatiesystemen. Er is onder hen draagvlak voor het ontwikkelen van een standaard en enkele leveranciers willen daar actief aan bijdragen. Dit is een zeer belangrijke stap in het ontsluiten van raadsinformatie. Momenteel is KING bezig met het ontwikkelen van een concept-standaard die we in juni willen voorleggen aan de leveranciers.

Actiepunt 7: De ambtenaar als vakman in de energieke samenleving

Actiehouder: ministerie van Infrastructuur en Milieu. In samenwerking met: de energieke samenleving en het ministerie van BZK.

De eerste vijf tranches van het werkatelier ‘Kunst van het Verbinden’ zijn afgerond. Er volgen nog vijf werkateliers. Naar aanleiding van de reacties en de ervaringen van deelnemers, worden regelmatig aanpassingen gedaan waardoor de inhoud (nog) beter aansluit bij de inhoud van het werk en de beleving van de medewerkers. Zo is er bijvoorbeeld een plenaire start ingericht, waarin het kader wordt geschetst en het gedachtegoed van de NSOB-rollen worden ingeleid en uitgelegd.

Ook wordt elk werkatelier voorbereid met een bijeenkomst met de leidinggevenden van de deelnemers van de betreffende tranche. Het gesprek over de verschillende overheidsrollen en wat specifiek de netwerkende en participatieve overheidsrol in je werk betekent, komt steeds meer op gang. Om te zorgen dat het gesprek niet hierbij blijft, zetten we het programma ‘Versterking Vakmanschap’ op.

Het ministerie van IenM is niet het enige ministerie dat werkt aan vakmanschap. Via de werkgroepen Ambtelijk Vakmanschap en Interactief Beleid worden ervaringen uitgewisseld met andere ministeries.

Actiepunt 8: Informele aanpak Wob-verzoeken

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: diverse gemeenten en het Leer- en Expertisepunt Open Overheid.

Tijdens het landelijke PCMO-congres op 28 september, vindt de volgende masterclass Informele Aanpak WOB-verzoeken plaats. Meer informatie hierover is vanaf eind mei te vinden op de website www.pcmo.nl.

Actiepunt 9. Ondersteuning van overheden: het Leer- en Expertisepunt Open Overheid (LEOO)

Actiehouder: ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. In samenwerking met: ICTU, maatschappelijk betrokken partijen, diverse gemeenten, provincies en ministeries.

Een aantal highlights van het Leer- en Expertisepunt (LEOO) sinds 21 februari 2017:

1. 1 mei vond een wisseling van de wacht plaats bij het LEOO: Mikis de Winter is begonnen aan een nieuwe uitdaging bij de Huur Commissie. Het team vangt gezamenlijk zijn capaciteit op en Marieke Schenk neemt de eindverantwoordelijkheid over.
2. Op 8 mei is het project ‘Open Overheid in de praktijk van aardgasvrije wijken’ gestart, in samenwerking met Kennisland. Vijf gemeenten gaan de komende maanden aan de slag met een Open Aanpak.
3. Op 11 april kwamen de actiehouders van het Actieplan Open Overheid bij elkaar voor een interactieve actiehoudersbijeenkomst op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Hier lees je meer over deze bijeenkomst.
4. Ook publiceerden we weer diverse content zoals een interview met minister Plasterk, een interview over het nieuwe BZK programma MOOI, 8 uitgangspunten voor Open Data en een afscheidsblog van Mikis over de netwerkende en responsieve overheid.