Van een hand vol naar een land vol
5 Open Overheid voorbeelden (deel 1)

Met enige regelmaat krijgt het Leer- en Expertisepunt de vraag: “Wat is een goed voorbeeld van Open Overheid?” Het is vrij gemakkelijk om een paar voorbeelden te noemen: er gebeurt namelijk al heel veel op het gebied van Open Overheid. Omdat we veel kunnen leren van bestaande Open Overheid initiatieven, zetten we ze in de serie ‘Van een hand vol naar een land vol’ in de spotlight. Doe inspiratie op en misschien kom je wel op ideeën voor een eigen Open Overheid initiatief.

1. Open zoektocht naar nieuwe burgemeester in Tytsjerkstradiel
“Raadsleden van de gemeente Tytsjerksteradiel gaan met een iPad op pad in hun gemeente. De politici vragen burgers om een vragenlijst in te vullen over het gewenste profiel van de nieuwe burgemeester. De gemeente is op zoek naar een nieuwe burgervader of -moeder, omdat burgemeester Eric ter Keurs er op 1 september mee stopt. Op de lijst staan tien stellingen en één open vraag. De stellingen gaan bijvoorbeeld over of de burgemeester heel zichtbaar moet zijn of juist meer op de achtergrond moet staan, of hij een ware burgervader moet zijn of meer een manager.” (Bron: Omrop Fryslân) Deze aanpak van de gemeente Tytsjerkstradiel raakt de kern van een Open Aanpak: samenwerken, openstaan voor nieuwe en onverwachte invalshoeken.

2. Open agenda van minister van Financiën
Het ministerie van Financiën publiceert een selectie van afspraken uit de agenda van Minister Dijsselbloem. Het is opvallend dat de Minister iedere dag ten minste één belangrijke (vaak dag of dagdeel vullende) afspraak heeft, op verschillende plekken in Nederland, Europa of elders in de wereld. Altijd over belangrijke onderwerpen en met een duidelijk doel. De kern van Open Verantwoording is: geef openheid van zaken. Het ministerie van Financiën doet nog meer aan Open Overheid, dit is alvast één mooi voorbeeld.

3. Gemeente Schiedam springt van Open Data naar Open Overheid
Paul Suijkerbuijk schreef laatst in een blog: “Allereerst volop complimenten aan de gemeente Schiedam. Het open data-portaal van Schiedam bevat 49 datasets, met een zwaartepunt op 25 datasets van data die over de bevolking gaan (…) in meerdere formaten en ze zijn goed te vinden met behulp van metadata. Als iemand mij nu vraagt “Hoe moet ik beginnen met open data?”, dan zeg ik: kijk naar de gemeente Schiedam!” Op 10 mei organiseerde de gemeente Schiedam het Stadserf van Schiedam, waar onder andere inwoners, bestuurders en ambtenaren in gesprek gingen over Open Overheid. Mooi proces daar in Schiedam! De vele dilemma’s, kansen en bedreigingen van de sprong van Open Data naar Open Overheid kwamen ruim aan bod.

4. Netwerkend werken in de provincie Zuid-Holland
De provincie Zuid-Holland doet veel aan Open Overheid. Ze doen aan netwerkend werken om samen met partners hun doelen te bereiken. In een interview met gedeputeerde Rogier van de Sande over netwerkend werken zegt hij: “Dat betekent dat we op een andere manier moeten gaan samenwerken. Concreet betekent dit dat we eerder in het proces al de samenwerking zoeken met anderen. Of dat anderen ons opzoeken. En dat we ook eerder informatie delen, over wat we willen bereiken en welke data we daarover hebben.” Netwerkend werken is een combinatie van Open Contact en Open Aanpak en is onderzocht door de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB).

5. Breda Begroot
Via Breda Begroot en Het geld van Breda betrekt de gemeente Breda zijn inwoners bij begrotingskeuzen. Dit gaat in Jip-en-Janneke-taal en met beeldmateriaal zoals infographics, zodat het voor iedereen begrijpelijk is. Bewoners uit de wijken Princenhage en Prinsenbeek kunnen in 2016 zelf meebepalen waar de gemeente het geld aan besteedt. In 2017 geldt dit beleid voor de gehele stad. Het gaat om een budget van ongeveer € 250 miljoen per jaar. Burgers bepalen of dat naar armoedebestrijding gaat, of naar onderhoud van de buitenruimte, speeltuinen, fietspaden, voetgangersoversteekplaatsen, enzovoorts. In Prinsenbeek gebeurt dit zelfs met een heus spel. Lees hier meer over de burgerbegroting in Breda en andere gemeenten.

Lees ook:
‘Van een hand vol naar een hand vol’ deel 1
‘Van een hand vol naar een land vol’ deel 2
‘Van een hand vol naar een land vol’ deel 3 (internationale voorbeelden)
‘Van een hand vol naar een land vol’ deel 4 (Open Data voorbeelden)
‘Van een hand vol naar een land vol’ deel 5 (Open Verantwoording voorbeelden)
‘Van een hand vol naar een land vol’ deel 6

Een land vol voorbeelden

Oproep: zet zelf een initiatief op de Open Overheid kaart
Op onze initiatievenkaart verzamelen we Open Overheid initiatieven uit het hele land. Inmiddels staan er al meer dan 200 initiatieven op de kaart. Bekijk de kaart voor inspiratie en zet er zelf een eigen initiatief of een initiatief dat je waardeert op!