De diepte in met Open Spending

Open Spending Detaildata is het vervolg op Open Spending. Sinds oktober 2015 zijn namelijk alle huishoudboekjes die lokale overheden met het CBS delen beschikbaar als open data. Via OpenSpending.nl zijn deze in te zien, maar ook via de Open Spending API zijn de data eenvoudig herbruikbaar. Hiervoor wonnen we vorig jaar een Award van de Open Government Partnership. Detaildata voegt extra informatie toe aan de data die via het CBS beschikbaar is. Maar het ontsluiten van deze informatie is nog niet eenvoudig. Wil je weten waarom? Hieronder lees je meer over de uitdagingen!

Waarom detaildata?
Uit onderzoek onder ambtenaren, raadsleden en journalisten bleek meer detail en context gewenst. De Iv3-matrices, wat staat voor Informatie voor Derden, bieden namelijk weinig detail. Deze informatie wordt door gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen aangeleverd aan het CBS ten behoeve van verantwoording van uitgegeven geld en benchmarking. Hiervoor is gedetailleerde informatie niet vereist.

Iv3-data geeft dus voor gebruikers geen inzicht in kosten van externe inhuur of ICT-uitgaven van een overheid. Daarnaast biedt Iv3 geen context over waarom het geld uitgegeven is en wat precies allemaal valt onder een bepaalde post. Hiervoor is dus additionele informatie nodig die alleen bij de lokale overheden zelf berusten en nog niet gedeeld worden.

Informatie ontsluiten
Om die additionele informatie beschikbaar te stellen als open data moet je direct informatie gaan ontsluiten vanuit de financiële systemen van de lokale overheden. Daarvoor moeten zij vanuit het financiële boekhoudsysteem, zoals SAP en Cognos, regels instellen om data te exporteren volgens een vast format. Hierbij krijg je naast de vaste Iv3-hierarchie nog additionele lagen die hieronder liggen. Dit zijn detaillagen zoals grootboekcodes, kostenplaatsen en kostensoorten. Deze liggen net boven het transactieniveau.

Uitdagingen
Het ontsluiten van deze detaildata hebben we succesvol gedaan voor een tiental lokale overheden. De data is te zien via OpenSpending.nl en ook via de Open Spending API is de data te hergebruiken. Maar we kregen verzoeken van overheden en hergebruikers om de functionaliteiten uit te breiden. Detaildata is namelijk (nog) niet vergelijkbaar. Dit in tegenstelling tot Iv3. Overheden houden er namelijk onder de gestandaardiseerde lagen van Iv3 allemaal een geheel eigen boekhouding op na.

Daarnaast biedt Detaildata ook nog niet de gevraagde context. Uit de exports van de financiële boekhoudsystemen komen posten als ‘Accred. SZW’. Leken hebben uiteraard geen idee waar dit precies over gaat. Ook werken veel gebruikers helemaal niet met de Iv3-indeling, maar met de gemeente-eigen programma-indeling. Vandaar het verzoek aan ons om ook de programma-indeling te kunnen ondersteunen. Die kun je dan naast de normale begrotingen en jaarverslagen houden, maar dan dieper de details in duiken.

Het laatste verzoek hangt samen met participatie. Steeds meer initiatieven, zowel analoog als digitaal, proberen inwoners van gemeenten, wijken en buurten te laten meedenken over de besteding van het publieke geld. Buurtbegrotingen, Right to Challenge en Budgetmonitoring zijn daar voorbeelden van. Dus hoe kun je met Open Spending deze trajecten helpen? Enerzijds door context aan de data toe te voegen, maar anderzijds ook door locaties toe te voegen aan de data. Dus waar wordt het geld binnen een gemeente of provincie uitgegeven?

Doen jullie mee?
Met deze drie uitdagingen gaat de Open State Foundation dit jaar aan de slag. Op basis van het uitvoeren van deze drie verbeteringen kunnen we bekijken hoe we op een schaalbare manier kwalitatief betere Open Spending Detaildata kunnen ontsluiten. Wil jouw overheid als een van de drie pilotoverheden deelnemen aan een of meerdere van deze kwaliteitsverbeteringen? Of heb jij andere ideeen om de kwaliteit van Detaildata te verbeteren en te realiseren? Neem dan contact op met Tom Kunzler van Open State via tom@openstate.eu.

Meer weten over Open Spending Detaildata?