1 jaar Woo, waar staan we nu?

Nieuwsbericht | 02-05-2023 | 11:07

• Actieve openbaarmaking beslisnota’s

Sinds Prinsjesdag 2022 worden de beslisnota’s bij alle Kamerstukken openbaar gemaakt. Het gaat om de onderliggende nota(‘s) die de bewindspersoon heeft gebruikt om te besluiten over het te verzenden stuk aan de Kamer. In een beslisnota zijn overwegingen, alternatieven, relevante feiten en risico’s op een rij gezet voor de bewindspersoon. Door deze beslisnota openbaar te maken wordt inzichtelijk en navolgbaar op welke manier beslissingen zijn gemaakt.

• Internationaal rechtsvergelijkend onderzoek ‘Openbaarmaking van overheidsinformatie’

De Universiteit Leiden heeft in opdracht van de minister van BZK in 2022 een internationaal rechtsvergelijkend onderzoek uitgevoerd over de wetgeving voor openbaarmaking van overheidsinformatie.

• Verbetering informatiehuishouding (Open op orde)

Het kabinet heeft tot en met 2026 meer dan 780 miljoen euro ter beschikking gesteld voor de verbetering van de informatiehuishouding van de rijksoverheid (generieke actieplan 'Open op Orde').

• Actieve openbaarmaking onder de Woo (Woo-index).

De Woo verplicht bestuursorganen om informatie actief openbaar te maken: tenminste 17 categorieën van informatie, zoals bereikbaarheidsgegevens en onderzoeksrapporten. Deze verplichting wordt stapsgewijs, per categorie, ingevoerd.

Momenteel wordt een aantal categorieën al actief openbaar gemaakt, zoals wetten en Kamerstukken, vooruitlopend op de inwerkingtreding van die verplichting in de Woo. De overige categorieën worden dit jaar verder uitgewerkt, zodat voor bestuursorganen duidelijk is wat zij precies openbaar moeten gaan maken voor elke categorie

In de tweede helft van dit jaar wordt de Woo-index in gebruik genomen en kunnen bestuursorganen hierop aansluiten om hun informatie openbaar te maken. Daarmee is deze informatie op een centrale plaats vindbaar en doorzoekbaar.

• Openbaarmaking op verzoek

De Wet open overheid regelt dat iedereen recht heeft op toegang tot publieke informatie zonder daarvoor een reden op te geven. Wel gelden een aantal uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld persoonsgegevens of bedrijfsgegevens die vertrouwelijk met de overheid zijn gedeeld

Onder de Woo moet de overheid een verzoek tot openbaarmaking van informatie (een Woo-verzoek) sneller afhandelen dan daarvoor, namelijk binnen 4 weken met 2 extra weken voor complexe of grote verzoeken.

Rijksorganisaties werkten de afgelopen jaren hard aan het verbeteren van de afhandeling van verzoeken, met als doel meer verzoeken sneller af te handelen. Zo zijn de volgende maatregelen genomen om de afhandeling van Woo-verzoeken te verbeteren:

1. Er is bij de inwerkingtreding van de Woo een openbare rijksbrede Woo-instructie opgesteld zodat rijksorganisaties Woo-verzoeken op eenzelfde manier afhandelen.
2. Er zijn meerdere communicatiemiddelen, handreikingen en opleidingen ontwikkeld voor medewerkers en leidinggevenden als ondersteuning bij het uitvoeren van de Woo.
3. Verschillende rijksorganisaties maken op dit moment gebruik van Woo-hulptooling (denk hierbij aan Zoek- en Vind-software, en laksoftware).
4. Bij diverse rijksorganisaties is de capaciteit uitgebreid om informatieverzoeken af te handelen.
5. Een aantal departementen is in 2023 gestart met zogeheten Woo-pilots waarbij maatregelen worden genomen om het Woo-proces te versnellen en te verbeteren.
6. Tot slot hebben rijksorganisaties in de eigen organisatie verschillende maatregelen genomen om het proces van de afhandeling van Woo-verzoeken te optimaliseren.

• Rapportage afhandeling Woo-verzoeken in Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk

De Rijksoverheid vindt transparantie en openheid erg belangrijk, ook als het gaat om haar eigen resultaten en functioneren. In de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk (JBR) 2022 worden daarom voor het eerst cijfers opgenomen over de Wet open overheid. In september 2022 heeft de minister van BZK voor het eerst een rapportage over de afhandelingstermijnen bij de kerndepartementen (2021) naar de Tweede Kamer gestuurd. In de rapportage in de JBR worden gegevens per ministerie gepresenteerd. Op deze manier wordt onder andere duidelijk hoeveel verzoeken de ministeries ontvangen en of deze zijn afgehandeld binnen de gestelde termijnen. Ook gegevens over dwangsommen wegens het niet tijdig afhandelen van informatieverzoeken worden opgenomen. Dit geeft iedereen inzicht in de afhandeling van informatieverzoeken bij de Rijksoverheid.

• Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding

In 2022 is het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) ingesteld. In 2022 zijn de voorzitter en 3 leden van het college benoemd. Het adviescollege adviseert gevraagd en ongevraagd de regering en het parlement over de uitvoering van de regels over openbaarmaking van publieke informatie. Daarnaast bemiddelt het college tussen bestuursorganen en beroepsmatige verzoekers om informatie die een klacht bij het adviescollege hebben ingediend over de wijze waarop het bestuursorgaan publieke informatie openbaar maakt en bevordert het de toepassing van de Woo.

Tot slot

De komende tijd zullen we meer informatie geven over hoe het nu gaat met de Woo. Houd daarvoor deze website in de gaten.

Heb je ideeen over open overheid, laat het ons weten!